Liên hoa tuyết sơn – Bách thảo chi vương

Được mệnh danh là vua của các loài thảo mộc. Thiên sơn tuyết liên được nhiều người trân quý như vàng. Bên cạnh đó, những công dụng độc đáo của loại thảo dược này cũng khiến nó trở thành đối tượng săn đuổi của giới nhà giàu.

Nếu đã từng đắm say trong các câu chuyện tiên hiệp, chắc chắn bạn từng một lần nghe nói đến Thiên sơn tuyết liên. Trong những câu chuyện thần bí đầy màu sắc huyền ảo, tưởng chừng bắt nguồn từ trí tưởng tượng của con người ấy, Thiên sơn tuyết liên hay hoa sen tuyết là loại thần dược có tác dụng cải lão hoàn đồng, nâng cao công lực.

Tưởng chừng chỉ là một sản phẩm sáng tạo trong trí tưởng tượng của con người, nhưng tuyết liên lại là loại hoa có thật trong tự nhiên. “Giữa vùng núi quanh năm bao phủ tuyết trắng lại có một loại hoa kỳ lạ. Loại hoa cánh trắng vàng, nhụy đỏ tím mọc trên tuyết trắng này thuộc họ nhà cúc nhưng bông lại to như bông hoa sen. Giữa tuyết lại có hoa và đây là đệ nhất mỹ nhân trên đỉnh núi Thiên Sơn”, học giả Trung Quốc Triệu Học Mẫn vào đời nhà Thanh cảm thán khi lần đầu tiên phát hiện tuyết liên.

Sở dĩ gọi là tuyết liên (sen tuyết) bởi loài thực vật này có thể sinh trưởng, phát triển và ra hoa ngay cả trong thời tiết cực kỳ lạnh lẽo trên núi đá cao vời vợi. Khi bung nở, loài tuyết liên có hình dạng giống hệt như một đóa sen. Người Tân Cương nhiều đời nay vẫn truyền tai nhau rằng, sở dĩ tuyết liên có một hình dáng yêu kiều như thế là do nó được kết tinh từ gió, mây và tuyết.

Theo nghiên cứu, tuyết liên được xem là bách thảo chi vương (vua của trăm loài dược thảo). Đây là loài cây hiếm, chỉ sinh trưởng ở trên núi cao 2.500 – 4.000 mét so với mực nước biển. Nó mọc trong các khe núi đá, là loài sinh trưởng chậm, mất 5 – 7 năm từ lúc nảy mầm đến khi nở hoa, và chỉ 5% số hạt có thể nảy mầm.

Hạt tuyết liên nảy mầm ở nhiệt độ 0 độ C, sinh trưởng trong điều kiện 3 – 5 độ C và chịu được lạnh -21 độ C. Nó có thể nảy mầm, sinh trưởng và ra hoa trong thời gian ngắn là kết quả của quá trình thích nghi với môi trường khắc nghiệt trên núi tuyết ở khu vực Tân Cương, Tây Tạng.

Mặc dù mất 5 – 7 năm từ lúc nảy mầm đến khi nở hoa nhưng quá trình tăng trưởng thực tế của nó chỉ diễn ra trong khoảng 8 tháng. Đây là đặc điểm sinh học độc đáo mà hiếm loài nào có được.

Sinh trưởng và phát triển trong những điều kiện vô cùng khắc nghiệt đã khiến tuyết liên trở thành một trong những loại thực phẩm quý giá và có nhiều dược tính vô cùng kỳ diệu. Giới y học mệnh danh loài hoa này là tiên dược.

Theo sách y học được ghi chép lại, tuyết liên có khả năng giải độc, chủ trị các bệnh liên quan tới phổi, bế kinh, thân thể đau nhức và các bệnh liên quan đến phong thấp. Người ta còn dùng loại hoa này để bồi bổ sinh lực cho đàn ông.

Ngoài ra, tuyết liên còn có khả năng làm co tử cung, chính vì thế loại hoa này nghiêm cấm sử dụng cho phụ nữ đang mang thai vì nó sẽ dẫn tới sảy thai hoặc thai chết lưu khi sử dụng. Tuy nhiên, loại hoa này có tính nhiệt, khi ăn vào mồ hôi sẽ chảy nhiều. Tương truyền, sau khi ăn loài hoa này, người ta có thể cởi trần đi trong tuyết mà không thấy lạnh.

Còn trong một số nghiên cứu gần đây, các nhà khoa học nhận thấy tuyết liên có tính nhiệt cao, tác dụng rất tốt đối với các trường hợp nhức mỏi do phong thấp thận hư hay suy giảm chức năng sinh dục; phụ nữ kinh nguyệt không đều, thống kinh.

Tuyết liên giàu protein và các loại axitamin, có thể điều tiết được độ toan kiềm trong cơ thể người, có tác dụng tăng cường khả năng miễn dịch, chống mệt mỏi, chống lão hóa. Có những loại tuyết liên mang độc tố và trước khi sử dụng, người ta phải ép hết độc tố ra thì mới có thể sắc hoặc lấy làm thuốc.

Vì những đặc tính vô cùng quý giá, sen tuyết luôn phải đối mặt với nhiều nguy cơ tuyệt chủng, bất chấp việc chính quyền Trung Quốc đã có rất nhiều biện pháp để có thể bảo tồn. Đơn cử theo CCTV, vào năm 2015, một nhóm 31 người leo núi đã nhổ hàng trăm bông hoa sen trên đỉnh núi Thiên Sơn – một dãy núi nằm ở khu vực Trung Á, giữa biên giới tây bắc Tân Cương (Trung Quốc) và Kazakhstan chỉ để đăng lên mạng xã hội.

Ở Việt Nam, loại sen tuyết quý hiếm này cũng là sản vật được giới nhà giàu “sủng ái”. Với mức giá dao động từ 4 – 5 triệu đồng/bông, còn mua theo cân là từ 80 – 100 triệu đồng/kg, sen tuyết được giới nhà giàu Việt Nam trân quý như một loại dược liệu tăng cường sức khỏe và món quà giá trị để có thể biếu tặng trong những mối quan hệ thân thiết.

Nguồn: The Plant List, Sina.