Tóc đến lưng vừa chừng em bới
Để chi dài bối rối dạ anh.
Tóc mai sợi vắn sợi dài
Lấy em không đặng, nhớ hoài không nguôi.
Tới đây dầu đói giả no
Dầu khôn giả dại đặng dò ý anh.
Tới đây thủ phận đưa đò
Trước đưa quan khách sau dò ý em.
Trách ai ăn giấy bỏ bìa
Khi thương, thương vội, khi lìa lìa xa.
Trách ai non dạ kiếm tìm
Nghe lời uyển hoặc lỗi niềm tóc tơ.
Trách ai tham đó bỏ đăng
Thấy lê quên lựu, thấy trăng quên đèn.
Trăm năm ghi tạc chữ đồng
Dù ai thêu phụng vẽ rồng mặc ai.
Trống canh ba nhịp ình ình
Bầm gan tím ruột để mình có đôi.
Trầu lên nửa nọc trầu vàng
Thương cô áo chẹt, vá quàng nửa lưng.
Tri Tôn- Châu Đốc rất gần
Thương anh em nhớ, em lần xuống thăm.
Trống làng ai dám đánh thùng
Bậu không ai dám giở mùng chun vô.
Trồng hường bẻ lá che hường
Thương anh chẳng quản đôi đường xa xôi.
Trời mưa bong bóng phập phồng
Em đi lấy chồng anh ở với ai?
Trời mưa cá lóc lên gò
Biết em còn nhớ hẹn hò hay không?
Thả buồm ra ngân nga trời gió
Biết dạ anh rồi, thương đó bỏ đây.
Thỏ giởn trăng, sơn băng thủy kiệt
Ai ở hai lòng nhựt nguyệt xét soi.
Tóc em dài em cài bông lý
Miệng em cười anh để ý anh thương.
Thiếp xa chàng như rồng nọ xa mây
Như con chèo bẻo xa cây măng vòi
Tui nghe bạn có chỗ giàu
Tui nay bần tiện lẽ nào bạn không thương?
Thương em anh cho bạc cho tiền
Đừng cho lời ăn tiếng nói xóm giềng đều hay.
Thương em anh không dám ghé nhà
Anh đi qua lại giả đò đi chơi.
Trách mẹ với cha chớ qua không trách bậu
Cha mẹ ham giàu, gả bậu đi xa.
Thấy em nhỏ thó, lại có duyên ngầm
Anh đây để bụng thương thầm ba bốn tháng nay.
Thiếp đây như cụm bông hường
Đừng thấy xinh xinh mà rờ tới, e mắc đường chông gai.
Thân em như chùm gởi đáp nhờ
Em muốn gá vô nhánh bưởi nọ đặng nhờ hưởng hơi.
Trắng như bông lòng anh không chuộng
Đen như cục than hầm lòng muốn dạ thương.
Thấy em bận áo bà ba trắng, anh muốn gắn chữ tình
Đi đâu lưu lạc, lại nhìn chéo khăn.
Thấy em nhỏ thó lại có hồng nhan, chân mày loan con mắt lộ
Anh đi giáp lục tỉnh này, không ai ngộ bắng em.
Thân em xét kỷ như đồng bạc đầu hình
Người người ai cũng muốn ngắm muốn nhìn
Lăng xăng buổi chợ biết gởi mình vào đâu.
Trên mưa sa lác đác
Dưới hột cát nằm nghiêng
Lữ Phụng Tiên ép chế Điêu Thuyền
Kiếp này không được toi nguyền kiếp sau.
Tàu Nam Vang chạy ngang cồn cát
Xuồng câu tôm đậu sát mé nga
Thấy em có một mẹ già
Muốn vô hoạn dưỡng có mà được không?
Tay cầm búa lệ ứa hai hàng
Thuở xuân xanh sao không giáp mặt
Đến lúc hoa tàn ta mới gặp nhau.
Thương em, anh cũng muốn thương
Nước thì muốn chảy nhưng mương chẳng đào
Em về lo liệu thế nào
Để cho nước chảy lọt vào trong mương.
Thò tay anh ngắt cọng ngò
Thấy em còn nhỏ giư bò, anh thương
Thò tay ngắt cọng rau mương
Bò em, em giữ anh thương nổi gì?
Thân em như hoa gạo trên cây
Chúng anh như đám cỏ mây giữa đường
Lạy trời cho cả gió sương
Cho hoa sụng xuống cỏ mây xỏ vào.
Thượng điền thủy, hạ điền khan
Ruộng trên có nước, ruộng dưới khô rang
Anh thương em nát lá gan vàng
Ngậm châu phun huệ, huệ tàn không hay.
Thân em như cái sập vàng
Chúng anh như manh chiếu rách giữa đàng bỏ quên
Lạy trời cho gió nổi lên
Cho manh chiếu rách trải lên sập vàng.
Trồng tre, tre ngã bốn phương
Hai cô đứng đó anh thương cô nào?
Thương cô mỏng mảnh mà cao
Cô nhỏ má đào, anh thương hết hai cô.
Trăng đứng đầu ai cầu con trăng xế
Em tìm về lập mưu, lập kế, lập thế bỏ chồng
Đồ nữ trang em sắm đủ, bạc một đồng anh thối hai.
Thương điền cách thủy hạ điền khan
Ruộng trên có nước ruộng dưới khô rang
Đó con quan đây cũng con làng
Chỗ người quen em không có dụng, dụng người bán buôn.
Trái dưa gan sọc dài sọc ngắn
Cọng rau đắng tróng trắng ngoài xanh
Em thương anh đứng dựa bờ thành
Cửa phòng loan em khóa chặt, chổ em nằm nghiêm nhặt khó vô.
Thân chị như cánh hoa sen
Chúng em như bèo bọt chẳng chen được vào
Lạy trời cho cả mưa rào
Cho sấm cho chớp cho bão to gió lớn
Cho sen chìm xuống, bèo trèo lên trên.
Tháng hai tháng ba anh đi chở cá
Không khá anh qua Rạch Giá chở khoai lang
Tìm người bạn ngọc thở than đôi lời
Biết làm sao lên đặng ông trời
Hỏi thăm duyên nợ đổi dời về đâu?
Thôi thôi buông áo em ra
Đẻ em đi bán kẻo hoa em tàn
Hoa tàn mặc kệ hoa tàn
Mấy thuở gặp nàng mà buông áo nàng ra
Sóng xao mặc sóng dưới thoàn (thuyền)
Thác đà dạ thác, buông nàng anh không buông.
Vì tình anh phải đi đêm
Vấp năm bảy ụ đất vẫm êm hơn giường.
Văng vẳng tiếng ai, anh nghe hoài tiếng bạn
Ruột thắt gan bào từng đoạn héo hon
Vái ông Tơ năm ba chầu hát
Vái bà nguyệt năm bảy cuốn kinh
Cho đôi lứa ta gá nghĩa chung tình
Vì sông nên phải lụy đò
Vì chiều tối phải lụy cô bán dầu.
Vì tình nên phải đa mang
Vì duyên thiếp biết quê chàng ở đây.
Võng ny lông anh giăng mùng chiến
Giấy kim tuyến anh gắn gối tay bèo
Anh ơi anh về dưới đó bỏ con mèo lại cho ai?
Vai tôi mang chiếc nốp
Tay bóp cổ quai chèo
Thương con nhớ vợ vận nghèo phải đi
Xa mình trời nắng nói mưa
Canh ba nói sáng, xế trưa nói chiều
Xâm xâm đi tới cây chanh
Giơ tay muốn hái sợ cành nhiều gai
Xấu tre uốn chẳng nên câu
Xấu mai anh chẳng đặng gần với em.
Ước gì có cánh như chim
Bay cao luyện thấp đi tìm người thương.
Ước gì sông rộng một gang
Ra vào đụng chạm kẻo mà nhớ thương.
Ước gì anh hóa ra mưa
Để em đi tắm nước mưa chậu đồng
Ước gì anh hóa ra dơi
Bay đi bay lại trên nơi em nằm
Ước gì anh hóa ra hoa
Để em nâng lấy để mà cài khăn
Ước gì anh hóa ra chăn
Để cho em đắp em lăn em nằm
Ước gì anh hóa ra gương
Để cho em cứ ngày thường em soi
Ước gì anh hóa ra cơi
Để cho em đựng cau tươi trầu vàng
Yêu nhau chẳng quản đường xa
Lá vàng cũng quét phong ba cũng liều.
Yêu nhau tâm trí hao mòn
Yêu nhau đến thác vẫn còn yêu nhau.
Yêu nhau trầu vỏ cũng cay
Ghét nhau trầu bổ đầy khay chẳng màng.
Yêu nhau trăm sự chẳng nề
Một trăm chỗ lệch, cũng kê cho bằng.
Yêu nhau xé lụa may quần
Ghét nhau kể nợ kể nần nhau ra
Yêu nhau yêu cả đường đi
Ghét nhau ghét cả tông chi họ hàng.
Yêu nhau thì ném bả trầu
Ghét nhau ném đá vỡ đầu nhau ra.
Yêu nhau quá đỗi nên mê
Tỉnh ra mới biết kẻ chê người cười
Yêu nhau chẳng lọ chiếu giường
Dẫu rằng tàu lá che sương cũng tình.
Yêu nhau ruột héo xương mòn
Yêu nhau đến thác vẫn còn yêu nhau.
Yêu nhau chả lấy được nhau
Con lợn bỏ đói buồng cau bỏ già
Bao giờ sum họp một nhà
Con lợn lại béo cau già lại non.
Yêu nhau con mắt liếc qua
Kểo chúng bạn biết kẻo cha mẹ ngờ
Gần thời chẳng bán duyên cho
Xa xôi cách mấy lần đò cũng sang.
Anh đi Rạch Giá qua truông
Gió rung ngọn sậy ngồi buồn nhớ em
Anh đi em ở lại nhà
Hai vai gánh vác mẹ già con thơ.
Anh trồng chậu cúc năm bông
Chờ em không được anh trồng xuống đây.
Anh đừng nói vậy anh ơi
Hình dung yểu điệu có đôi bao giờ.
Anh về ngoài Huế lâu vô
Hoạ bức tranh đồ để lại cho em.
Ai đi bờ đắp một mình
Phát phơ chéo áo giống hình hiền thê.
Áo rách vai vợ ai không biết
Áo vá quàng chí quyết vợ anh.
Ăn rồi dắt vợ lên rừng
Bẻ roi đánh vợ bảo đừng theo trai.
Anh về em chẳng dám đưa
Hai hàng nước mắt như mưa tháng mười.
Anh về thưa với tía em
Má anh già yếu xin em về nấu cơm.
Anh không đánh để bậu luôn tuồng
Giơ roi đánh bậu dạ buồn không vui.
Anh đi bên Xiêm cho tới bên Lào
Ngăn phòng không em đợi bạc đầu thì thôi.
Anh đi đâu không ghé lại nhà
Trước thăm cha mẹ sau là thăm em.
Anh thương em thương chân thành
Chừng nào anh ở bạc em mới đành bỏ anh.
Áo đen năm nút viền bâu
Bậu về xứ bậu biết đâu mà tìm.
Áo đen năm nút con rồng
Nhìn xa con phụng lại gần con qui.
Áo song khai quần lai lá hẹ
Nỡ dạ nào bỏ mẹ theo anh.
Anh có vợ chưa phải thưa cho thiệt
Đừng để em lầm tội nghiệp bớ anh.
Anh thương em đừng nệ cây kiềng vàng
Trà ngon đôi lượng, mứt hồng đôi mâm.
Anh thương em từ thuở má hồng
Bây giờ em lớn, lấy chồng bỏ anh.
Anh với em ga nghĩa Châu Trần
Một trăm năm tương hội Tấn Tần xứng đôi
Anh ơi trao thằng nhỏ lại tôi bồng
Không sanh có dưỡng cũng đạo đồng con chung
Anh về ngoài Huế thắt rế tay bèo
Gởi về cho em bán gỡ nghèo đôi năm.
Anh với em đi cũng xứng
Đứng lại cũng vừa
Tại cha với mẹ kén lừa xuôi gia.
Anh thương em không dổ không dành.
Nay cậy mai đến nói cha mẹ đành em cũng ưng.
Anh đi em có dặn dò
Sông sâu đừng lội đò đầy đừng sang.
Anh đi em có dặn rằng
Đâu hơn anh lấy đâu bằng chờ em.
Anh về bán một bầy gà
Anh qua anh cưới hết bà lẫn con
Anh về bán cặp trâu già
Anh qua anh cưới biết mà đặng không?
Anh về bỏ áo lại đây
Đêm khuya em đắp gió Tây lạnh lùng
Lạnh lùng anh đắp áo cho
Đành chi lòng giận dày dò năm canh
(Lạnh lùng lấy mùng mà đắp
Trả áo anh về đi học kẻo trưa)
Anh nghiêng tai dưới gió, để em kể công khó cho anh nghe
Từ thuở anh đau ban cua, lưỡi đắng, miệng trắng cơm hôi
Công em đỡ đứng bồng ngồi
Bây giờ anh ở bạc trời nào để anh.
Bắt ông tơ đánh sơ vài chục
Mối chỉ sậm sờ sao ông ngủ gục không se.
Băt ông tơ đánh sơ vài chục
Căn nợ làm gì ngủ gục không se
Bước cẳng xuống tàu, ruột bào gan thắt
Dậm chẳng kêu trời, chồng Bắc vợ Nam.
Bông Quỳnh rụng xuống cội Quỳnh
Dầu ai ngậm ngọc dỗ mình đừng xiêu.
Bông xứng bông, bình lại xứng bình
Bộ lư kia xứng ghế hai đứa mình xứng đôi.
Bạc lộn với than, em lộn vàng với trấu
Anh thương thầm không thấu tới dạ em.
Bờ bụi tối tăm anh quơ nhằm thau bể
Cưới con vợ chửa về, thổi lửa queo râu.
Bướm bay giữa biển bướm rơi
Thấy em nhỏ tuổi nhiều nơi anh buồn
Anh buồn vì lúc lâm nguy
Bạc lộn với chì đôi chẳng xứng đôi.
Bắt cây cầu mười hai tấm ván
Lập cái quán chín mươi hai tầng
Cơm sôi gạo nhảy tưng bừng
Bán buôn nuôi mẹ cầm chừng đợi anh.
Bác mẹ già phơ phơ đầu bạc
Con chàng còn trứng nước thơ ngây
Có hay chàng ở đâu đây
Thiếp xin mượn cánh chắp bay theo chàng.
Bước cẳng xuống tàu, tàu khua rổn rổn
Tàu Nhựt Bổn lấy nước Châu Thành
Anh với em phải nói cho rành
Để anh lên xuống nhọc nhằn thân anh.
Bước lên ba bước lại ngừng
Tuổi em còn nhỏ chưa từng làm dâu
Làm dâu khó lắm ai ơi
Vui chẳng dám cười buồn chẳng dám than
(Làm dâu khó lắm anh ơi
Bát cơm đôi đũa cũng nhờ tiếng anh.)
Bước lên cầu tàu
Anh mặc áo màu sơn nhiểu
Bước xuống cầu củi
Anh mặc áo bâu thêu
Hiền thê ơi ở lại Nhà Neo
Anh về chốn cũ kẻo con mèo nhớ thương.
Bâng khuâng bát ngát
Em hát thật hữu tình
Này em ơi!
Căn duyên tiền định xui chúng mình gặp nhau.
Bên đây kén dâu, bêb kia kén rể
Hai bên đồng sàng
Hai bên hai lượng gươm vàng
Thác thời thì thác, buông nàng anh không buông.
Bước xuống cầu, cầu quằn cầu quặt
Bước xuống tàu, tàu lắc tàu nghiêng
Anh thương em để dạ đừng phiền
E, kiếm người má phấn mặt chữ điền cho anh.
Ba năm tượng đất em cũng thờ
Lỡ duyên chịu lỡ mới chờ đặng anh
Chờ anh cho hết sức chờ
Chờ cho rau muống mọc lên bờ trổ bông.
Bớ chiếc ghe sau chèo mau anh đợi
Kẻo giông khói đèn bờ bụi tối tăm
Ghe anh bóng láng, mỏng ván nhẹ chèo
Xin anh bớt một mái thả lèo đợi em
Ghe anh ba chèo bớt một còn hai
Trông vắn trông dài chẳng thấy ghe em.
Bậu về ngoài Bắc cho tôi gởi sáu cắt mua bộ kỷ trà
Bộ lớn sơn đỏ, bộ nhỏ sơn xanh
Rượu sông Tương anh rót đảy họ hàng
Lạy đền cha mẹ cho nàng vu quy.
Chữ rằng nhi nữ vu quy
Làm thân con gái phải đi theo chồng
Thân gái có hai chữ thông
Bến đục thì chịu, bến trong thời nhờ
Tam tùng sách vở còn ghi
Bé nương theo mẹ già thì theo con.
Con cá làm ra con mắm
Vợ chồng già thương lắm mình ơi.
Con mèo, con chuột lom xom
Để em tao ngủ bây dòm làm chi.
Con ơi con ngủ cho rồi
Mẹ ra chỗ vắng, mẹ ngồi than thân.
Nosomovo (Sưu tầm)
